به گزارش شهرآرانیوز؛ سوختگی یک آسیب جدی پوستی است که در اثر تماس با حرارت، مواد شیمیایی، الکتریسیته یا تشعشع ایجاد میشود و شدت آن بر اساس عمق و وسعت درگیری، به درجات سطحی (درجه یک)، نسبی (درجه دو) و کامل (درجه سه) تقسیمبندی میشود. امروز اول دیماه روز سوختگی است.
آثار جسمی سوختگی بسیار گسترده و وابسته به شدت آن است. سوختگیهای سطحی عمدتاً باعث قرمزی و درد میشوند، اما سوختگیهای درجه دو و سه میتوانند آسیبهای عمیقتری ایجاد کنند.
آسیب به لایههای اپیدرم و درم پوست، از دست رفتن سد دفاعی بدن در برابر عفونت، و در موارد شدید، آسیب به عضلات و استخوانهاست.
بافت آسیبدیده مستعد ورود میکروبها است که میتواند منجر به عفونتهای شدید و تهدیدکننده حیات شود.
در مراحل بهبودی، بافت اسکار (جای زخم) تشکیل میشود که در صورت عدم مدیریت صحیح، میتواند منجر به محدودیت حرکت در مفاصل و بدشکلیهای ظاهری گردد.
سوختگیهای وسیع باعث از دست رفتن مایعات بدن، شوک، نارسایی کلیه و مشکلات تنفسی میشوند.
آثار روانی سوختگی اغلب به اندازه آسیبهای جسمی مخرب هستند و میتوانند فرد را سالها درگیر کنند.
این آثار شامل موارد زیر است:خاطره حادثه و درد شدید میتواند منجر به کابوسها، اضطراب و اجتناب از محرکهای مرتبط با حادثه شود.
اختلال تصویر بدنی و افسردگی: تغییرات ظاهری ناشی از زخمها و اسکارها میتواند اعتماد به نفس فرد را به شدت کاهش داده و منجر به انزوای اجتماعی، افسردگی و اضطراب اجتماعی شود.
درد مزمن و اختلال خواب: دورههای طولانی درد و نیاز به مداخلات مکرر پزشکی، کیفیت زندگی و خواب بیمار را مختل میکند.
هزینه درمان سوختگی در ایران به شدت متغیر است و به چند عامل اصلی بستگی دارد؛ شدت و درمان بیماران با درصد سوختگی بالا نیازمند بستری طولانی در بخشهای ویژه (ICU و بخش سوختگی) است که هزینههای سنگینی را تحمیل میکند.
نیاز به جراحیهای ترمیمی: پیوند پوست، برداشتن و جراحیهای پلاستیک ترمیمی متعدد، بخش قابل توجهی از هزینهها را تشکیل میدهند.
در ایران، بیمههای پایه (مانند تأمین اجتماعی و خدمات درمانی) بخش زیادی از هزینههای بیمارستانی و بستری را پوشش میدهند.
با این حال، هزینههای جانبی مانند داروهای خاص، تجهیزات توانبخشی، و در برخی موارد، خدمات درمانی در مراکز خصوصی با کیفیت بالاتر، ممکن است نیازمند پرداخت از جیب بیمار باشد.
همچنین، هزینههای درمانهای روانشناختی و فیزیوتراپی طولانیمدت نیز باید در نظر گرفته شود.
در مجموع، در حالی که زیرساختهای اولیه درمانی در مراکز دولتی تا حد زیادی تحت پوشش بیمه قرار دارند، مرحله بازسازی و توانبخشی طولانیمدت سوختگی میتواند بار مالی قابل توجهی را بر دوش خانوادهها بگذارد.
برای آشنایی یا وضعیت سوختگی در ایران و بررسی مشکلات و تنگناهای بیماران سوخته با علیرضا جلالی ندوشن، مدیر عامل انجمن ققنوس (انجمن حمایت از بیماران سوخته) به گفتوگو نشستیم که در ادامه از نظر گرامی تان میگذرد.
در ابتدای صحبت درباره وضعیت سوختگی در ایران توضیح دهید. با توجه به اینکه سوختگی را به عنوان بیماری فقرا معروف شده است.
ببینید بر اساس مطالعات پراکنده که انجام شده میزان بروز سوختگی در کشور ما هشت برابر میزان متوسط جهانی است.
بر اساس آمارهایی که در واقع گزارش مختلف حدود ۳۰ هزار نفر بستری و ۹۰۰ تا ۳ هزار نفر فوت میکنند. حدود نیمی از بیماران مرخصشده، دچار عوارض میشوند که نشاندهنده بار سنگین جسمی، روانی و اجتماعی این بیماری است.
متاسفانه در سالهای اخیر، پیشرفت قابل توجهی در پیشگیری از سوختگی یا کاهش عوارض آن مشاهده نشده است.
بر اساس استانداردهای جهانی، ۱۴۰۰ تخت سوختگی در کشور نیاز است، در حالی که در حال حاضر ۴۰۰ تخت وجود دارد.
در حدود ۳۰۰ هزار نفر در سال به مراکز سوختگی کشور مراجعه میکنند که تقریباً ۳۰ هزار نفرشان بستری میشوند و حدود ۹۰۰ تا ۳ هزار نفر متاسفانه فوت میکنند.
از آن ۲۷ هزار نفر هم که مرخص میشوند تقریبا نیمی از آنها درگیر عوارض روانی و اجتماعی سوختگی خواهند بود؛ بنابراین سوختگی یک بیماری است که در نظام سلامت کشور بار سنگینی ایجاد میکند؛ هم از جهت درمان جسمی و بعد بازتوانی جسمی، روانی و اجتماعی.
در واقع طی این سالها که ما رصد میکنیم بهبود وضعیت سوختگی را مشاهده نمیکنیم؛ حتی نه به لحاظ پیشگیری از سوختگی..
یکی از مهمترین مولفهها در پیشگیری از عوارض سوختگی مراکز درمانی استاندارد است. اکنون وضعیت ما در این خصوص چگونه است؟
به جرات میتوانم بگویم حتی یک تخت استاندارد برای سوختگی در کشور نداریم.
همچنین افزایش پوشش بیمهای برای خدمات بازتوانی و تسهیل دسترسی بیماران به این خدمات ضروری است.
البته خبر امیدوار کننده این که بیمارستان سوختگی شهدای کن که در واقع ساخت آن حدود ۲۰ سال طول کشیده قرار است در دهه فجر امسال دو فازش افتتاح شود.
این بیمارستان اختصاصی سوختگی است که جایگزین بیمارستان سوختگی شهید مطهری تهران خواهد شد.
الان بیمارستان دولتی سوختگی شهید مطهری تهران تنها بیمارستانی است که بخشی از بیماران دچار سوختگی در کشور هم به آن مراجعه میکنند و عمری بیش از ۶۰ سال دارد کلا فرسوده است و دردناکتر اینکه خود بیمارستان به لحاظ سوختگی ایمن نیست.
در واقع بعد از فاجعه هولناکی که در مسجد ارگ در چند سال پیش رخ داد و تعدادی از هموطنان جان باختند فضایی در تهران و دیگر نقاط کشور به وجود آمد که برای بیماران سوخته شده نیازمند درمان وجود نداشت؛ لذا کلنگ احداث بیمارستان در دوره آقای خاتمی زده شد، اما چند رئیس جمهور عوض شده و تا الان اتفاقی نیفتاده؛ در دولت قبلی یعنی دولت آقای رئیسی و دولت فعلی پیگیری شده است که این بیمارستان در دهه فجر افتتاح شود.
گرچه بیمارستان ظاهرا قرار است به عنوان بیمارستان تروما و سوختگی فعالیت کند و بر اساس خبری مدیر کل روابط وزارت بهداشت دو فاز آن در ایام دهه فجر امسال افتتاح خواهد شد.
الان وضعیت هزینه بیماران سوختگی چقدر است؟
در مرحله حاد بر اساس مصوبات که طی سالهای گذشته داشته که در اینجا من باید از رسانهها تشکر کنم که موضوع سوختگی را همیشه در دستور کار داشتند هزینه بیماران سوخته بستری و ۵۰ درصد هزینه بیماران سوخته را دولت پرداخت میکند؛ بنابراین در مرحله حاد مشکل پرداخت هزینه برای بیماران در بیمارستان دولتی وجود ندارد.
البته لزوم حمایت دولت از بیمارستانهای سوختگی به دلیل هزینههای بالای این بیمارستانها خیلی ضرورت دارد.
یعنی مطالبه جدی است که دولت به صورت ویژه باید بیمارستان سوختگی را حمایت کند؛ برای اینکه به آن نقطه استاندارد برسد؛ چون استاندارد که فقط فضای بیمارستان نیست.
یک تحقیقی هم که سال گذشته صورت گرفت که نشان داده شده میزان استرس و افسردگی در کادر درمان بیمارستان سوختگی شهید مطهری بسیار زیاد بوده است.
بیمار سوختگی وقتی از بیمارستان مرخص میشود به بازتوانی جسمی و روحی نیاز دارد.
در خصوص سیر درمان و هزینهها یکی همین پانسمان نوین است؛ ضمن اینکه جراحیهای ترمیمی، زیبایی و کار درمانی، فیزیوتراپی و مسائل مرتبط با سلامت روانی این بیماران وجود دارد که بخشهای عمدش هنوز تحت پوشش بیمه نیست یا اگر بیمه است سهم بیمه گذار بسیار پایین است.
با توجه به اینکه سوختگی بیماری فقرا است؛ یعنی در واقع بیماران فقیر حتی پرداخت سهمهای کوچک هزینه درمانی هم برایشان دشوار است.
این بیمه به تصویب شورای عالی بیمه و هیئت دولت رسیده و هم خواستار افزایش سهم دولتی هستیم؛ چون هزینه خیلی زیاد است و هم اینکه اول باید بیماران هزینه درمان را بپردازند بعد از بیمهها دریافت کنند.
در نتیجه همان پرداخت مبالغ اولیه اش هم برای بیماران بسیار دشوار است.
یک بیمار سوختگی در ماه چقدر هزینه درمانی دارد؟
بستگی به درصد سوختگی دارد؛ اما ما قبلا میگفتیم که در مرحله حاد هر یک درصد سوختگی طبق آمار پنج سال پیش ۱ میلیون هزینه سوختگی میشود.
اگر درمان حاد شود با افزایش قیمتها اکنون به بالای ۱۰۰ میلیون تا ۱۵۰ میلیون میرسد؛ یعنی فردی که ۳۰ درصد بسوزد هزینه بسیار زیادی به دنبال دارد. ولی در مرحله حاد بیماران در بیمارستانها خیلی به مشکل بر نمیخورند.
مرحله باز توانی بیماران خیلی مهم است.
همچنین پانسمان نوین هم هزینه بر است و لیماران سوختگی به جراحی نیاز دارند.
بعضی بیماران سوختگی حتی ۴۰ تا ۵۰ تا عمل جراحی دارند.
آقای دکتر! الان با توجه به اینکه توضیحاتی که شما فرمودید مشکل اصلی ما الان کمبود تخت سوختگی است؟
در مرحله کمبود تخت سوختگی بله کمبود داریم.
در مرحله بازتوانی نیز عدم پوشش بیمه و نبود یک مراکز جامع بازتوانی از مهمترین مشکلات است.
یک بیمار سوختگی الان باید برای کار درمانیش یک جا برود؛ برای جراحیش یک جا و.
در واقع یکی از زیرساختهای ضروری سلامت در کشور ایجاد مراکز جامع درمان بیماران سوختگی است.
مراکز بازتوانی جامع حداقل در مراکز مرجع و رفرنس کشور مثل تهران و شیراز و اصفهان وجود داشته باشد.
مسئله مهم در پیشگیری آموزش است و این آموزش در همه زمانها و همه مکانها باید انجام شود.
چون همه افراد در معرض آتش سوزیاند و آموزش مرتب باید مکرر تکرار شود که همه یادشان بماند. آموزش وظیفه دستگاههایی مثل آموزش پرورش، صدا و سیما، هلال احمر و رسانه هاست.
امسال انجمن ققنوس این مطالبه را به صورت جدی پیگیری میکند که انشالله آموزش سوختگی و برنامههای مرتبط در مدارس، دانشگاهها و پادگانها اجرا شود.
منبع: فارس